مجموعه بیشاپور شامل شهر باستا9نی بیشاپور، تنگ چوگان و سایر نقوش برجسته و کتیبه ها، غار و مجسمه شاپور ساسانی، معبد آناهیتا، مسجد دوران اسلامی، مدرسه دوران اسلامی، مسجد جامع بیشاپور، آتشکده بیشاپور، تالار تشریفات شاپور، کاخ به والرین، ایوان موزائیک، قلعه دختر بیشاپور و سایر قسمت هاست.
بیشاپور زمانی پایتخت ساسانیان بوده و توسط اعراب و سپس ابوسعید شبانکاره ویران گشت و مردمش به کازرون آمدند.
منطقه باستانی بیشاپور مشتمل بر سه بخش اصلی است:
1.شهر بیشابور
2. نقش برجسته‌های ساسانی.
3.تنگ چوگان (دره رودخانه بیشاپور.)
در این ناحیه آثار دیگری مانند قلعه دختر، قلعه پسر و نقش‌های تنگ چوگان قابل اشاره هستند.
برخی تک اثرهای به جای مانده از شهر باستانی بیشاپور عبارت‌اند از:
•معبد آناهیتا
•کاخ والرین
•ایوان موزائیک
•ستونهای سنگ یادبود بیشاپور
بیشاپور توسط کوه، رودخانه، دیواره‌های قلعه و خندق محافظت می‌شده‌است.
بیشاپور در كنار جاده شاهی روزگار باستان واقع شده است.
جاده شاهی در دوره هخامنشیان تخت جمشید» و استخر» را به شهر باستانی شوش» و در دوره ساسانی شهر گور» و بیشاپور» را به تیسفون» مقر امپراتوری ساسانی وصل می‌كرده است.
صرف نظر از اینكه خاستگاه دولت ساسانی سرزمین فارس بوده، آب فراوان، هوای مساعد، زمین های حاصلخیز، چشمه ها و موانع طبیعی و قرار گرفتن در مسیر جاده شاهی، باعث شد شاپور پس از پیروزی بر والرین (امپراطور روم) این محل را برای بنای شهری كه نام خود را برآن نهاد، انتخاب نماید.
مشخصات شهر بیشاپور
این شهر باستانی حدود دویست هکتار وسعت دارد و در فاصله 25 کیلومتری شمال شهر فعلی کازرون واقع شده است. شهر تاریخی بیشاپور با موهبتی كه طبیعت زیبای جلگه شاپور در دشت سبز كازرون و رودخانه باصفای چشمه ساسان در اختیار آن گذارده بود و بااستفاده از فرمها و موتیف های تمدنهای دیگر در امر هنری و تزئینی و بر اساس و خواست و رویاهای بزرگ و جاه طلبانه شاهی ، چنان بادقت طراحی و اجرا شده كه با زیباترین و ثروتمند ترین شهرهای دنیای متمدن آن زمان مانند انطاكیه عروس زیبای شهرهای بیزانس ( روم شرقی) رقابت می كرد و به از آن بود .
شهر بیشاپور براساس طرحی جدید ( هیپوداموس ) به صورت مربع مستطیل ساخته شده و تا قرن هفتم هجری قابل سكونت بوده است. دو خیابان شمالی – جنوبی و شرقی – غربی ، شهر را به چهار قسمت تقسیم نموده و هركدام از این خیابانها به یكی از دروازه های شهر راه داشته است. دروازه اصلی شهر در ضلع غربی بوده كه امروز بقایای پل آن موجود است. این شهر از چهار طرف محافظت می شده است. درضلع شمالی قلعه دختر و دیوار برج مانند، در ضلع غربی رودخانه شاپور در ضلع شرقی و جنوبی، خندق از شهر محافظت می نموده است .
شهر بیشاپور شامل دو قسمت است :
1 – ارگ سلطنتی كه بناهای شاخص دوره ساسانی مثل معبد آناهیتا ، تالار شاپور ، ایوان موزائیك ، كاخ والرین و … را شامل می شود
2- قسمت عامه نشین شهر كه بخش و سیعتر شهر را شامل می شود و در برگیرنده خانه های مسكونی ، اماكن عمومی مثل حمام ، كاروانسرا ، بازار و … می گردد .
جغرافی دانان مسلمان از بیشاپور به نامهای به شاپور – به اندیوشاپور – ویه شاپور – شاپور – بیشاور – بیشاپور نام برده اند كه همگی نام بیشاپورمركز ایالت و كوره شاپور خوره بوده است .
معرفی آثار تاریخی مجموعه باستانی بیشاپور
شاهكار حجاری های عصر ساسانی در تنگ چوگان در مجاورت شهر بیشاپور و بركرانه رودخانه شاپور باقی مانده است. همچنین غار شاپور که در فاصله کمی از شهر بیشاپور قرار دارد.
قلعه دختر بیشاپور
قلعه دختر در شمالی ترین قسمت شهر باستانی بیشاپور واقع گردیده و وظیفه حفاظت از این شهر را بر عهده داشته است.
جایگاه نذورات ( ستونهای یادبود)
این ستونها در حاشیه خیابان شرقی-غربی كه از مركز شهر می گذرد و خیابان شمالی و جنوبی را قطع می كند قرار دارد. بر روی این دو ستون كتیبه ای به خط پهلوی اشكانی و ساسانی وجود دارد كه در واقع سند تاریخی شهر سازی بیشاپور است.
تندیسی از شاپور اول در میان این دو ستون وجود داشته است كه متاسفانه با گذشت زمان ازبین رفته است. ارتفاع این ستونها از كف تا انتها به حدود 9 متر می رسد .
تالار تشریفات
تالار عظیم تشریفات در جنوب شرقی معبد آناهیتا قرار گرفته است . مساحت آن 781 متر مربع است . شاید بتوان آن را در ردیف اولین و بزرگترین آثار معماری گنبد دار زمان ساسانی محسوب كرد . این تالار مركب از چهار ایوان متقابل و متقارن است كه بر فراز آن گنبدی شلجمی شكل كه 25 متر ارتفاع داشته قرار دارد.
صحن مركزی تالار به صورت مربع شكل است . این بنا دارای 64 طاقچه است كه با موتیف های مختلف گچ بری نظیر برگ كنگر، برگ مو (درخت انگور) و نقوش تزئینی به صورت طرحهای چلیپا شكل كه نشان دهنده خلاقیت معماران عصر ساسانی است تزئین یافته و با گچ بریهای زیبا تزئین شده است .
ایوان موزائیك
این ایوان دارای 25/11 متر طول و 6/10متر پهناست و با طاق هلالی شكل پوشش یافته بود. در كف این ایوان با موزاییک های رنگین كه با طرحهای تزئینی منقوش شده مفروش بوده است. این موزائیك ها كه از ارزشمند ترین و نفیس ترین آثار بدست آمده از شهر بیشاپور است زینت بخش موزه های لوور پاریس و موزه ایران باستان تهران است. رنگ های به كار رفته در این موزائیك ها و طراحی زیبای آن بسیار چشمگیراست، به طوریكه مجموع این موزائیك ها به صورت یك فرش یكپارچه زیبا به نظر می رسید. هنوز آثار كمی از این نوع موزائیك ها به صورت نواری در كناره های دیوار این ایوان وجود دارد .
آتشکده بیشاپور
در سمت راست خیابان اصلی شهر بقایای بنایی مشاهده می گردد که نمونه ای از فرم و معماری چهار طاقی هایی ساسانی می باشد که احتمالاً آتشکده ایی از زمان ساسانیان می باشد. البته ارتفاع این آتشکده در مقایسه با دیگر آتشکده های ساسانی کازرون کوجکتر می باشد. از این چهار طاقی تنها دو طاق آن در حال حاضر باقی مانده که خوشبختانه مرمت و حفاظت گردیده است.
موزه بیشاپور
موزهٔ بیشاپور یکی از موزه‌های کازرون است که در شهر تاریخی بیشاپور واقع گردیده‌است. در این موزه اشیا، سنگ‌ها و کتیبه‌هایی از زمان ساسانیان که در شهر تاریخی بیشاپور و حومهٔ کازرون یافت شده‌اند، نگهداری میشود.غار شاپور،شهر بیشاپور و تنگ چوگان
بیشاپور ,شهر ,كه ,شاپور ,ساسانی ,های ,شهر بیشاپور ,تنگ چوگان ,بیشاپور و ,به صورت ,موزائیك ها
درباره این سایت